Wolność przyszła w styczniu 1920 roku. Dzisiaj, 19 stycznia, w Nowym Mieście wyjątkowa rocznica

W ciągu godziny od chwili wymarszu Grenzschutzu miasto przystroiło się świątecznie, zafurkotały biało-czerwone chorągwie przygotowywane ukradkiem przez mieszkańców. Tłum nawet z odległych okolic wyległ na Rynek. Wszystko było już gotowe na przyjęcie Wojska Polskiego.

O godzinie 11, w kierunku Kurzętnika, wyruszyła procesja na przywitanie. Kilka godzin bez zniecierpliwienia czekano u progów miasta, zanim na krótko przed godziną 15 zjawił się sprężyście kroczący oczekiwany oddział — symbol niepodległości i złączenia z ukochaną Ojczyzną. Na czele szedł (poległy później w walkach z bolszewikami) porucznik Ryszard Wybraniec, żołnierz „Błękitnej Armii” generała Józefa Hallera. .

Wzruszenie odbierało głosy. Wierszem młoda panienka witała oficjalnie, a z radością komisaryczny burmistrz pan Kycler, podszedł ofiarując tradycyjny chleb i sól. Lud cały wznosił żywiołowy okrzyk na cześć wojska. Komendant dziękował serdecznie i z muzyką, wśród bicia dzwonów kościelnych.

O godzinie15 wkracza wojsko polskie na Rynek nowomiejski, okrąża go dookoła i staje przed zabudowaniami pani Świniarskiej i pana Serożyńskiego. Tu wita Wojsko Polskie radca Michałek senior. Oczy wszystkich pełne są łez, a serca wezbrane szczęściem.
(Na podstawie Dokumentacji ustanowienia suwerenności na Pomorzu w latach 1918-1920)

Dzisiaj, 19 stycznia, o godzinie 13 w bazylice kolegiackiej zostanie odprawiona uroczysta msza święta za Ojczyznę, natomiast o godzinie 14 na Rynku nastąpi inscenizacja wydarzeń sprzed stu lat. Niech nikogo nie zabraknie, bowiem takie święto zdarza się raz na sto lat. ul